Safranbolu.

26 September 2016. Maandag.

Ons het gister vir ’n twaalf uur skof Safranbolu toe gery. Nou is ons hier in Turkye se beste bewaarde Ottoman dorpie. Dit is op die lys van Unesco se Wêreld-erfenisgebiede.

In die 17de eeu het die hoof handelsroete tussen Gerede en die Swart See deur Safranbolu gegaan en die plek het gefloreer. Gedurende die 18de en 19de eeu het die ryk inwoners groot herehuise gebou en die vakmanne het eenvoudiger huise gebou wat net so stewig was. Die meeste van daardie huise het behoue gebly en staan vandag nog. Die huise wat verval het, word gerestoureer en word soms as hotelle en winkels gebruik.

Ottoman huise

Ottoman huise

Gedurende die 19de eeu was 20% van die inwoners Ottoman Grieke, maar hulle nasate het na die Tweede Wêreldoorlog na Griekeland teruggegaan met die gedwonge bevolgingsverskuiwing tussen Turkye en Griekeland.

Ons loop rond en verlustig ons in die Ottoman atmosfeer, loop in die klipstraatjies tussen die winkels. Oral is saffraan te koop, want die mense plant dit self. Jy kan saffraan koffie, seep en konfyt koop. Natuurlik ten duurste.

Plaas implemente van hout

Houtkis met kat

Haman, Turkse badhuis

Ons stap op na Hidirlik Heuwel en beskou die dorpie van bo af. Die rooi en terracotta dakkies lyk pragtig. Dan is die moskees maar altyd teenwoordig met hulle koepels en spits torings.

Uitsig van Hidirlik Heuwel

Moskee op die bult

Ons stap ook langs die Akçasu kloof, dis pragtig maar ongelukkig vol rommel. Hier boer die mense op klein lappies grond met hoenders, bietjie groente, alles seker maar vir eie gebruik. Die plaasboer se hond stap heeltyd saam met ons.

Toe is dit weer terug dorp toe en ons stap verby die 17de-eeuse “caravanserai”. Dit is waar die mense en hul karavane (kamele) oornag het op hul reis na die Swart See. Dit was die sy (silk) roete. Dit is omskep in 'n pragtige luukse hotel waar wel-af toeriste kan tuisgaan.

"Caravanserai"

"Caravanserai" se eetkamer

Toe stap ons na die Kent Tarini Museum. Ons kom toe op ’n bruidspaar af wat besig is met ’n fotosessie. Al die min toeriste wat daar loop wil graag saam met die bruid poseer en ek laat my ook nie twee keer nooi nie. Ek staan toe ewe stink langs die pragtige bruid en glimlag vir die foto.

Mooi bruid

Safranbolu is ’n pragtige ou plekkie en ek is seker die Ottomans het heerlik hier gebly.

Göreme. Uittog.

24 September 2016. Saterdag.

Die ballonne vlieg! Vir die eerste keer van ons in Göreme is, vlieg hulle. Archie se knie is baie beter en ons gaan staan op die terras en verkyk ons aan die skouspel in die lug. Hulle sweef grasieus deur die lug met die son wat net-net deurbreek. Dis pragtig. Dit beteken die weer is vandag baie beter.

Vlieg laag

Vlieg hoog

Tussen die pieke

Na ontbyt is dit ons beurt. Ons uittog is die Rooi Toer. Al twee Archie se bene kan loop en daar trek ons. Die bussie laai ons op en ons is op pad. Eerste op die lys is Uçhisar se kasteel. Daar is grotte en tonnels en die hele gemeenskap het op ’n stadium daar gebly.

Uçhisar se kasteel

 
Die volgende stopplek was die Opelug Museum. Daar was ’n klooster vir nonne aan die eenkant en monnike aan die ander kant. St Basil het ’n groot rol gespeel in die gemeenskap. Daar in ’n klomp kerke, kapelle en kloosters in die rotse uitgekap. Geen foto’s mag van die frescos of muurskilderye geneem word nie. Duiwe het ’n belangrike rol gespeel, want hulle poo is as bemesting gebruik en daar was ook posduiwe wat boodskappe na die ander dorpe geneem het.

Opelug museum

Duiwe neste

 
Liefde is in die lug en ons gaan bewonder die “Love Valley” van die uitsigpunt af. Daar is geen twyfel waarom die vallei die “Love Valley” genoem word nie. Kyk maar net na die vorm van die astrante rotse in die vallei. Ek sal graag hier wil stap.

Liefie en ek

Blomme vir my Ma - Jakob Regops

Ons geniet ’n ete in Avanos en die tafels kreun onder die kos. Dis ’n buffetete en almal eet natuurlik te veel. Magies vol en die toergids neem ons na die Vanessa Keramiekfabriek.

Pragtige keramiek

 
Dis toe net waar die moeilikheid begin. Die goed is mooi en word met die handgemaak. Daar is so wynkraf ding wat vreeslik mooi is. Dit gloei in die donker. Ek en Suman, die Indiese vrou, begeer dit. Ons begin die prys af te stry. Dis baie duur. Hy gee 50% afslag, maar dis nog te veel. Na ’n lang redekawel besluit ons ons koop dit nie en die bus vertrek. Ek voel eintlik baie verlig dat ek nie die duur ding gekoop het nie.

Ons roete lei ons na Paşabağ se feetjie skoorstene. Dis heerlik om hier rond te loop en ons klim boontoe. Die feetjies staan trots en regop en almal neem foto’s en klim en loop rond. Natuurlik is daar weer ’n kerk en ook grotte. Hierdie Cappadocia is regtig uit ’n ander wêreld! Iets besonders.

Feetjie skoorstene

Spitse

 
Ons gaan na Devrent Vallei. Hier moet jy jou verbeelding gebruik en dan sien jy onder andere dolfyne, die Maagd Maria, hande, ’n kameel en koningin. Dis eintlik baie mooi hier en almal geniet die inligting wat Cinan, ons toergids gee. Ons kyk en almal sien iets verregaande anders.

Suman, ek en Archie met kameel in agtergrond

Hand

 
Toe kom Cinan en deel ons mee dat die man van die keramiekfabriek gebel het en hy sal die wynding vir ons gee vir die prys wat ons bereid is om te betaal (wat in elk geval nog heeltemal te duur is). O donder! Nou moet ons dit vat, want ons die prys voorgestel. Dit is meer as 50% afslag. Cinan sê hy sal ons aan die einde van die toer soontoe neem vir ons aankope. Ek lag net senuweeagtig.

Nou is dit wynproe en die wit Muskat is heerlik. My pa sal baie daarvan hou. Dis uniek subtiel soet. Die rooiwyn is nie so lekker nie. Dis baie duur en ons koop nie. Is in elk geval nou bankrot.

Die laaste stop is in Urgup, waar die vader, moeder en haar kind staan. Hulle het seker soos oorlede Lot se vrou omgekyk en toe in rotspilare verander. Vêr in die agtergrond is berg Erciyes, 3917 m hoog en wit toegesneeu. Hier is ’n snerpende venynige windjie wat hier waai. Ons gaan sommer gou terug bussie toe en so kom ons aan die einde van ons Rooi Toer. Almal word by hul bestemmings afgelaai, behalwe ons.

Ma, kind en pa

Sneeu berg

 
Cinan ry saam met ons na die keramiekfabriek toe en Suman en ek koop ons pragtige duur wynkraf ding. Dit word vreeslik goed toegedraai. Ek sal nou in al die busse en treine die blerrie ding soos goud moet oppas en op my skoot moet hou.En boonop as handbagasie in die vliegtuig vat!

Archie se knie het gehou. Wat ’n heerlike opwindende dag!

Göreme. Staptog.

23 September 2016. Vrydag.

Dit reën. En dis koud en ek wag vir die weer om op te klaar. Dit word ’n pragtige dag en 15:00 gaan stap ek in die valleie naby die opelug museum. Ek dink dis ’n deel van die Kılıçlar vallei. Ou Archie is nog besig met sy bedrus sodat hy môre gereed en reg kan wees vir ons toer.

Ek stap vrou-alleen in die eienaardige spitsvondige landskap met die amper bonatuurlike rotsformasies wat oud, trots en regop in die vallei staan. Dit lyk soos ’n ander wêreld, asof dit nie op ons aarde hoort nie, maar eerder op die maan of ’n onbekende planeet. 

Vreemde vallei

Spitsvondig

 
Die meeste van die rotse is eintlik wonings en ook kerke. Mense het vir baie lank in hul grotwonings gewoon. Vensters, deure en kamers is in die rots uitgekap en omvorm tot huise. Dit is fassinerend en amper ongelooflik.

Wonings

Uitsig

 
Die meeste mense besoek die deel met perde, ATV’s en selfs motors. Dis net ek wat stap, so met moer toe knieë en my stapstok. Ek geniet die laatmiddag baie. Die sonlig gooi sy welkome ligstrale op Göreme en gaan rus op die rotse en valleie.

Ruiters

 
Ek bekyk en bewonder en beleef dit wat aan my gebied word en wonder wat mens doen as jy nie meer kan stap nie. Ek sit vir ’n ruk in die stilte en kyk net. Dis so ontsaglik mooi. Wat ’n voorreg om dit te beleef.

Spitse

Rotsformasies

 
Dit word laat en ek stap terug na die werklikheid.

Göreme. Turkse aand.

22 September 2016. Donderdag.

Vanaand is die aand. Die Turkse aand. Ons kry die bussie 19:30 na Evranos Restaurant in Avanos. Dis so snaakse mikro bussie waar jy nie agter mekaar sit nie. Jy kyk na mekaar toe. Ons is laaste om in te klim. Een man sit voor langs die bestuurder en ses van ons sit agter. Nou weet jy mos hoe dit is. Amper soos in ’n hysbak. Jy kyk nie direk vir die vreemde mense nie. Nou kyk jy maar nikssiende nêrens.

Gou is ons daar. By ons tafel is dit ek en Archie en die jongman, Stephen. Die mezes is keurig op die tafel uitgepak. Baie daarvan. Daar is ook ’n bottel rooi en wit wyn, ’n bottel Raki, water en koeldrank. Alles by die prys ingesluit.

Archie en Stephen

Archie en ek

 
Ons begin aan die mezes te peusel. Die ligte verdof en die skouspel begin. Dit is drie “Whirling Dervishes”. Hulle draai om en om en om. Sonder dronk word. Die wit rokke maak sulke punte en bly swaai in die lug. Ongelooflik.

Ons tafel bestel almal lam vir hoofgereg. Die volgende was ’n drieman orkes. Hulle speel sulke snaakse musiek. Dis nie eintlik musiek nie, dis net oorverdowende aaklige lawaai. Ek vat maar nog ’n sluk wyn om die pyn draagliker te maak. Ons slaak ’n sug van verligting toe hulle klaar is en klap vreeslik hard hande. Almal is verheug dat dit verby is.

Orkes?

 
Dan kom die volgende groep dansers in. Dis gewoonlik so vyf of ses dansers van albei geslagte. Ek het geen kennis van die danse nie, maar iets is beslis Russies geïnspireer. Vreeslike vinnige voetwerk. Ons geniet dit! 

Dansers

Draai en swaai

 
Die hoofgereg kom en die kos is vreeslik smaaklik. Nog dansers kom in en doen hulle ding. Almal eet en drink gesellig. Daar is ’n heerlike atmosfeer in die plek.

Hulle betrek elke dan en wan die gaste. Op ’n stadium sit almal in ’n kring op die grond (behalwe Archie met sy knie). Hulle stel ’n seremonie voor waar die man om die vrou se hand vra. ’n Vrou (word deur die dansers voorgesê wat sy moet doen) sit in die middel op ’n stoeltjie. Hulle kies ’n man uit die gehoor. Hy moet nou allerhande snaakse goed doen om die vrou se guns te wen. Dit was absoluut skreeusnaaks. Ons almal in die kring lê soos ons lag.

Toe kom die “belly” danser. Sy beweeg haar anatomie en velle in alle rigtings. Ons staan verstom. Sy kies ook toe later twee mans uit om haar bewegings na te boots. Hemel, dit was snaaks. Ek lag uit my bellie uit.

"Belly" danser

 
Na nog ’n paar danse, is dit toe die laaste item, waar hulle die Turkse volkslied sing (dink ons) en met ’n groot Turkse vlag.

Dansers

 
Watter aand was dit nie. Ons ry in die bussie terug en ons en die vreemde mense kyk vir mekaar en gesels te heerlik.